Προτάσεις για το περιβάλλον και ποιότητα ζωής

«Αποφάσισαν χωρίς εμάς»...

Σήμερα, στην Ελλάδα και σε άλλες χώρες, βιώνουμε μια πολύπλευρη -οικονομική, κοινωνική και οικολογική  κρίση. Βιώνουμε την παταγώδη αποτυχία  του κυρίαρχου μοντέλου παραγωγής και κατανάλωσης. Την κρίση του νεοφιλελεύθερου καπιταλισμού, που απειλεί να καταβαραθρώσει την ποιότητα της ζωής.
Στο καθεστώς του Μνημονίου, το περιβάλλον, η φύση, η ποιότητα ζωής συνολικά δέχονται την επίθεση του κεφαλαίου και της αγοράς. Οι επιπτώσεις της επίθεσης αυτής βαραίνουν δυσανάλογα τα φτωχότερα κοινωνικά στρώματα και υποβαθμίζουν ιδιαίτερα κάποιες περιοχές της χώρας.
Οι κυρίαρχοι κυβερνητικοί και επιχειρηματικοί κύκλοι θέτουν το ψευδεπίγραφο δίλημμα «προστασία του περιβάλλοντος ή επενδύσεις και θέσεις εργασίας». Επιβάλλεται με αυταρχισμό μια πολιτική καταστροφική για τους φυσικούς συλλογικούς πόρους της κοινωνίας.
Ιδιαίτερα την τελευταία περίοδο των μνημονίων έχει σημειωθεί μια λαίλαπα εναντίον του κράτους δίκαιου και στα περιβαλλοντικά ζητήματα, μια «αντεπανάσταση» και ανατροπή των όποιων θετικών περιβαλλοντικών κεκτημένων των τελευταίων δεκαετιών. Με έκπληξη και οργή παρακολουθούμε:

• Την πλήρη εκχώρηση της δημόσιας περιουσίας και των συλλογικών αγαθών, ιδιαίτερα της δημόσιας γης - ελεύθερων χώρων και ορεινών όγκων, των νερών, των ακτών, της ενέργειας και της διαχείρισης αποβλήτων, των περιβαλλοντικών αποθεμάτων και υποδομών.

• Την ολόπλευρη υποστήριξη της ασυδοσίας του κεφαλαίου και των κερδοσκόπων: διαδικασίες “fast track”, κατάργηση δημόσιων μηχανισμών ελέγχου, νομιμοποιήσεις κάθε κλίμακας αυθαιρεσιών, σκανδαλώδεις ευνοϊκές ρυθμίσεις για τα μεγάλα συμφέροντα

• Την ακύρωση κάθε θετικής θεσμικής ρύθμισης για την προστασία της φύσης με στόχο την εξυπηρέτηση του Μνημονίου (π.χ. αρπαγή αποθεματικών πράσινου ταμείου, νομολογία ΣτΕ)

• Την προώθηση καταστροφικών μοντέλων «ανάπτυξης» που έχουν αποτύχει παγκοσμίως: μεγάλα έργα προς όφελος των πολυ-εθνικών εργολάβων και τραπεζιτών, εγκατάλειψη και τσιμεντοποίηση των ελεύθερων χώρων στις πόλεις, «γκετοποιημένος» και συμβατικός τουρισμός χωρίς οφέλη για τις τοπικές οικονομίες, εξορυκτικές δραστηριότητες που αφήνουν πίσω τους «κρανίου τόπους», ρυπογόνες ενεργειακές εγκαταστάσεις μεγάλης κλίμακας χωρίς αντιστοίχηση με τις ντόπιες παραγωγικές δυνάμεις και ενάντια στη βούληση των πολιτών.

Οι κυβερνήσεις των Μνημονίων προσπαθούν να επιβάλλουν μια πολιτική πλήρους ιδιωτικοποίησης των συλλογικών φυσικών πόρων και μέτρα κοντόφθαλμης και εισπρακτικής «λογικής». Παραγνωρίζουν και υπονομεύουν τις ανάγκες της ευρύτερης, σημερινής και μελλοντικής, κοινωνίας.

Ενάντια στην εκπτώχευση ανθρώπων και φύσης:

Όσοι υπηρετούν τις μνημονιακές πολιτικές δεν πρόκειται να αλλάξουν πορεία. Ο ΣΥΡΙΖΑ / Ενωτικό Κοινωνικό Μέτωπο αντιπολιτεύεται με τις παρεμβάσεις και τη δράση του την πολιτική του «μαύρου μετώπου», της (συγ)κυβέρνησης και της τρόικας. Τη πολιτική που έχει καταστροφικές και δύσκολα αναστρέψιμες επιπτώσεις, στο φυσικό και το ανθρωπογενές περιβάλλον.
Για την αριστερά και τη ριζοσπαστική οικολογία, η ποιότητα της ζωής και η διαχείριση του περιβάλλοντος είναι κρίσιμα πεδία στην προσπάθεια για άμεση ανάκαμψη της πραγματικής οικονομίας με βάση τις κοινωνικές ανάγκες και για την ευημερία των ανθρώπων μακροχρόνια.
Βρισκόμαστε μαζί με τα κινήματα πολιτών ανά την Ελλάδα που μάχονται για την υπεράσπιση των ελεύθερων χώρων και της δημόσιας περιουσίας, που αρνούνται την επιβάρυνση του τόπου τους από τις χωματερές, τα τοξικά απόβλητα ή τις γιγαντιαίες εγκαταστάσεις αιολικών και φωτοβολταικών, που συμμετέχουν σε πρωτότυπα κοινωνικά εγχειρήματα αντίστασης και δημιουργίας.
Στην αντίληψή μας, οι στόχοι των κινηματικών αντιστάσεων που αναπτύσσονται στα μέτωπα ποιότητας ζωής συνδέονται άρρηκτα με την ανατροπή της νεοφιλελεύθερης πολιτικής και των αξιών του καπιταλιστικού συστήματος.
Το επόμενο διάστημα, θα αγωνιστούμε για να ανατρέψουμε συνολικά την πολιτική των κυβερνήσεων του Μνημονίου και τις καταστροφικές συνέπειές της στους τομείς του περιβάλλοντος και της ποιότητας ζωής.

Αναπτυξιακός σχεδιασμός με κοινωνική και οικολογική προσέγγιση

Η ριζοσπαστική αριστερά και οικολογία άσκησαν έγκαιρα κριτική στο καταναλωτικό και ενεργειοβόρο μοντέλο που ακολούθησαν οι κυβερνήσεις ΠΑΣΟΚ/ΝΔ, στην Ολυμπιάδα και τα «μεγάλα έργα», στην εντεινόμενη ιδιαίτερα σήμερα καταστροφή και σπατάλη των φυσικών πόρων.
Δεν προσβλέπουμε στην «επιστροφή» στο προηγούμενο μοντέλο κακοδιαχείρισης που επέβαλλαν (και) στη χώρα μας οι νεοφιλελεύθερες δυνάμεις. Προβάλλουμε άλλες αξίες από τις κυρίαρχες, όπως τη συνεργασία, την αλληλεγγύη, το σεβασμό στη φύση και τον άνθρωπο, τη δημιουργία και τη γνώση.
Ανιχνεύουμε, μαζί με την κοινωνία, νέες δομές συνεταιριστικές, κοινωνικοποιημένες, συμμετοχικές,  με στόχο την πραγματικά βιώσιμη ανάπτυξη, που δεν θα στηρίζεται στην εικονική μεγέθυνση και την κερδοσκοπία, αλλά σε μια πιο ισορροπημένη και δημοκρατική διαχείριση των κοινών πόρων της ανθρωπότητας και του τόπου μας, σε περισσότερο συμβιωτικές σχέσεις με τη φύση, με ποιότητα ζωής και αισθητική.
Κάτι τέτοιο δεν μπορεί να γίνει χωρίς μετωπικές συγκρούσεις με τα εγχώρια και διεθνή συμφέροντα της λεγόμενης «πράσινης ανάπτυξης» που σήμερα λυμαίνονται και καραδοκούν να υφαρπάξουν πλήρως τους συλλογικούς φυσικούς πόρους. Και βέβαια, δεν μπορεί να υλοποιηθεί από κοινού με το -δήθεν μετανοημένο- ελληνικό πολιτικό κατεστημένο που ευθύνεται για τη σημερινή κρίση...

Ο ΣΥΡΙΖΑ - Ενωτικό Κοινωνικό Μέτωπο διεκδικεί & προτείνει:

• πολιτικές και μέτρα με στόχο τον οικολογικό μετασχηματισμό της παραγωγής και της κατανάλωσης και την ταυτόχρονη αντιμετώπιση της οικονομικής, κοινωνικής και οικολογικής κρίσης.

• ριζική στροφή σε δραστηριότητες που δημιουργούν ποιοτικές θέσεις εργασίας και αποφέρουν πολλαπλά θετικά αποτελέσματα για τις τοπικές κοινωνίες και τα οικοσυστήματα: πχ. στους τομείς της εξοικονόμησης ενέργειας στα κτίρια, της ανακύκλωσης των αστικών αποβλήτων, των αποκεντρωμένων ανανεώσιμων πηγών ενέργειας μικρής κλίμακας, των ήπιων τουριστικών εκμεταλλεύσεων. Ιδιαίτερο βάρος δίνουμε  στην αναζωογόνηση της υπαίθρου και στην ανόρθωση του πρωτογενή τομέα και της αγροτικής οικονομίας, με ριζική αλλαγή στα παραγωγικά, περιβαλλοντικά και κοινωνικά πρότυπα.

«Προχωράμε χωρίς αυτούς»: ένα πρόγραμμα δράσης

Εφαρμογή αρχών της δημοκρατικής χωροταξικής και πολεοδομικής πολιτικής, ενός δημόσιου αναπτυξιακού σχεδιασμούμε επίκεντρο το περιβάλλον και την ισόρροπη ανάπτυξη.
Μέτρα πλήρους προστασίας των δασών, της καλλιεργήσιμης γης, του αιγιαλού και των φυσικών περιοχών σε σύνδεση με την τοπική οικονομία και την εργασία. Το νερό να παραμείνει στο δημόσιο έλεγχο, με παράλληλα μέτρα ορθολογικής χρήσης του.
Ανάσχεση της επέκτασης των μεγάλων πόλεων μέσω της κατασκευής αυτοκινητόδρομων, περιορισμοί και απαγορεύσεις στην ασύδοτη, «εκτός σχεδίου» δόμηση στην ύπαιθρο. Ενίσχυση και ενθάρρυνση του σιδηροδρομικού δικτύου και της ήπιας κυκλοφορίας (πεζών, ποδηλάτων και μέσων μαζικής μεταφοράς).
Απόκρουση της πλήρους ιδιωτικοποίησης, επανάκτηση του δημόσιου ελέγχου, κοινωνικός-οικολογικός αναπροσανατολισμός στον τομέα της ενέργειας: Μακροχρόνιος σχεδιασμός με άξονες τη μείωση των ρύπων από τα ορυκτά καύσιμα, την εξοικονόμηση ενέργειας και τις αποκεντρωμένες -μικρής και μεσαίας κλίμακας- εγκαταστάσεις ανανεώσιμων πηγών ενέργειας.
Πρόγραμμα επενδύσεων σε ΑΠΕ (αιολικά, φωτοβολταϊκά και γεωθερμία) σε σύνδεση με τα φυσικά χαρακτηριστικά των τόπων εγκατάστασης, τη συμμετοχή της αυτοδιοίκησης και ουσιαστικά ανταποδοτικά οφέλη για τις τοπικές κοινωνίες.
Σχετικά με την προοπτική εκμετάλλευσης πιθανών κοιτασμάτων υδρογονανθράκων (ιδίως πετρελαίου): Επισημαίνουμε τις απειλές των συγκεκριμένων επιλογών της κυβέρνησης και των πολυεθνικών της εταίρων για το περιβάλλον και την ειρήνη στη νοτιοανατολική Μεσόγειο.
Στη διαχείριση των απορριμμάτων: Ενάντια στη πλήρη εκχώρηση του τομέα στους μεγαλοεργολάβους και την προώθηση της επικίνδυνης και πανάκριβης μεθόδου της καύσης αστικών αποβλήτων. Αντιπροτείνουμε ένα ολοκληρωμένο μοντέλο εναλλακτικής διαχείρισης των στερεών αποβλήτων σε τοπικό, διαδημοτικό, περιφερειακό και εθνικό επίπεδο. Προτεραιότητες η πρόληψη, επαναχρησιμοποίηση και ανακύκλωση-ανάκτηση υλικών και ο δημόσιος, αυτοδιοικητικός χαρακτήρας των συστημάτων διαχείρισης.